Een vergelijkbare gebeurtenis deed zich voor met Peru, een land dat hoogstwaarschijnlijk zijn naam draagt ter ere van een cacique die in de Colombiaanse Choco woonde en Biru genoemd werd.

Met de drang om een historisch dilemma van groot belang te visualiseren, dat het interesse stimuleert om te onderzoeken naar onze wortels, waagden we ons aan enkele antwoorden die proberen de vraag op te lossen waarmee dit artikel begint.

 
De benaming van plaatsen of regio's, niet alleen op ons continent, maar ook in de rest van de wereld, is meestal gegeven op basis van gebruiken die de plaats relateren aan iets dat de plaats in kwestie onderscheidde of kenmerkte; op die manier wordt een plaats meestal bekend door een boom, of de naam van iemand die lange tijd heeft geleefd of een memorabele gebeurtenis heeft gehad. In het geval van de periode van de verovering was de gewoonte om plaatsen meestal de naam te geven ter ere van de datum van een of andere beschermheilige.

 
Maar het was ook traditie om de namen van plaatsen aan te duiden, ter nagedachtenis van de cacique die deze regio domineerde. Dit wordt bevestigd als we de namen van zoveel steden en regio's bekijken die in ons hele grondgebied bestaan, zoals Nata, Tole, Chiriquí, Nome, onder anderen. In het geval van de oude Panama-stad was deze gewoonte niet de uitzondering.

 
Een van de eerste referenties naar de naam 'Panama' verschijnt in het verhaal van Fernandez de Oviedo, aangehaald door Lombardo, toen Balboa, na het verkennen van de archipel van Las Perlas, in plaats van terug te keren via het bekende pad van het Darién, ervoor kiest om terug te keren naar de Caraïben, naar de dichtstbijzijnde kusten van de Stille Oceaan. Na strijd te hebben geleverd met verschillende caciques in de regio, waarbij Chepo en Tubanamá opvallen, wordt het volgende opgetekend: 'Tello stak de rivier over, hij ging naar Panama, een zeer beroemd land, maar hij vond daar slechts een paar hutten van vissers, die een Tavira God eerden'.

 
Uit de bovenstaande tekst kan worden afgeleid dat de naam Panama, zonder twijfel, al bestond en werd erkend door heel de regio. Van daaruit kunnen we vaststellen dat, inderdaad, deze naam zou kunnen zijn afgeleid van een van de elementen die de plaats karakteriseerden, dat wil zeggen: plaats met veel vis of vlinders; naam van een Panama boom die daar lange tijd bleef, of eenvoudigweg de naam die werd vastgesteld ter ere van een erkende cacique die op deze plek woonde.

 
Het is waarschijnlijk dan dat er een cacique met de naam Panama was, die niet meer leefde toen de Spanjaarden arriveerden. Het is mogelijk dat de naam van de plaats Panama zou worden geplaatst als onderdeel van het domein van de cacique Tubanama, als een manier om het toebehoren van deze plaats aan het aangegeven cacicazgo te benadrukken. Dit laatste krijgt kracht als de nabijheid tussen beide plaatsen in overweging wordt genomen, enerzijds, en anderzijds, door de macht die volgens Fernandez de Oviedo de cacique Tubanamá had, cacique waarmee Balboa in november 1513 een harde strijd voerde.

 
Tijdens de verovering was het zeer gebruikelijk dat de Spanjaarden de uitspraak van de termen van de taal van onze inboorlingen veranderden; vooral de b voor de p, zodat het zeer waarschijnlijk populair werd onder de veroveraars om te zeggen dat ik kom of ik kom uit Panama, ter nagedachtenis van de cacique Tubanamá. Een vergelijkbare gebeurtenis deed zich voor met Peru, een land dat hoogstwaarschijnlijk zijn naam draagt ter ere van een cacique die in de Colombiaanse Choco woonde en Biru genoemd werd.

 
Uit het bovenstaande blijft de taak over om uitgebreider onderzoek te verrichten om sommige van de hier geschetste theses te bevestigen en te ontkrachten, een taak van hoog belang als we de geschiedenis waarderen die we aan de nieuwe generaties moeten vertellen. Daarom beoordeel ik het als dringend en transcendentaal dat niet alleen het hier aangegeven onderwerp, maar ook alles wat de periode van de verovering met zich meebracht, moet worden onderzocht.