Het Patronato de Panama Viejo heeft Latijns-Amerikaanse kunstenaars uitgenodigd om een werk tentoon te stellen dat Panama Viejo in zijn meervoudige percepties als referentie heeft. Fernando Toledo begint de cyclus

Fernando Toledo kwam voor het eerst in 1986 in Panama aan. De stad Panama was heel anders dan hoe het er vandaag uitziet. 'Ik herinner me dat je liep waar het standbeeld van Roosevelt stond, (waar momenteel de rotonde van San Miguelito is gelegen) en van daaruit keek ik naar de Baai van Panama. In 1991 vestigde de kunstenaar zich in Panama en sindsdien heeft hij geobserveerd hoe de stad Panama zich heeft ontwikkeld. 'Ik woon in Chanis en telkens als ik langs kwam zag ik de toren alleen, daarna begon ik de gebouwen erachter te zien.
En natuurlijk, na zo veel jaren hier te hebben gewoond, zag ik hoe het landschap van de stad werd getransformeerd,' vertelt hij in een interview met La Estrella de Panamá. Die gedachte inspireerde het werk Icons, (acryl en houtskool op canvas), dat deel uitmaakte van de tentoonstelling Belegerde Landschappen en gelegen tekeningen die de kunstenaar presenteerde in het Museum voor Hedendaagse Kunst in 2014 en sinds 29 november in de lobby van het Plaza Mayor Museum Samuel Lewis García de Paredes in het archeologische site van Panama Viejo is gelegen. 'Het is als de projectie van het oude Panama richting de moderniteit van de stad,' zegt Toledo.
In het werk wordt een inham (waterlelie) benadrukt waaruit een groot aantal gebouwen als stempel oprijzen. Deze inham komt op zijn beurt voort uit een vierkante structuur, die de toren van onze oude stad vertegenwoordigt. 'Deze vastgoedhausse heeft deze nieuwe nationale bloem gegenereerd die de bloem van de heilige geest vervangt, deze inham waaruit al die gebouwen verrijzen,' legt hij uit. 'Het leek me heel interessant om hedendaagse kunst naar de archeologische site van Panama Viejo te brengen en andere toespraken uit te nodigen, andere visies, daarom Panama Viejo in de artistieke blik,' legt Silvia Estará uit, uitvoerend directeur van de Commissie 500 jaar Patronato Panamá Viejo.
In dit geval wil het werk de aandacht vestigen op de gevolgen van de meervoudige constructies en de weinig geplande groei die onze stad heeft ondergaan. 'Ik heb dat werk gedaan om te laten zien hoe deze vastgoedboom veel openbare ruimtes, groene ruimtes vernietigde, en tot nu toe gaat het op dezelfde manier door,' beweert Toledo.
Vier jaar na het presenteren van zijn voorbeeld zijn er geen grote veranderingen geweest in de manier waarop Panama is gegroeid. 'Ze zijn veel blijven bouwen, niet zozeer de gebouwen, maar andere civiele werken die de natuur sterk hebben beïnvloed. Uiteraard vereist de ontwikkeling groei en groei, maar helaas gebeurt dit niet met het bewustzijn, met de juiste orde, met inachtneming van de geldende regels,' zegt hij. Voor Toledo heeft deze groei 'een privatisering van de horizon, van het landschap' betekend.
Echter, het grijs van de houtskool waarmee hij die aangevallen en stervende natuur representeert, beslaat niet de totaliteit van zijn werken omdat 'niet alles grijs is, kleur komt, want de kleur van de tropen, de kleur van Panama is heel aangenaam.
Dan is er altijd hoop, er zijn dingen die worden gecorrigeerd, er zijn dingen die worden verbeterd, er zijn dingen die niet meer worden gedaan,' zegt hij. Toledo erkent dat met de bouwwerken ook belangrijke initiatieven voor de gemeenschap zijn genomen, maar helaas 'vallen de slechte dingen meer op'.
Over het feit dat zijn werk de lobby van het Plaza Mayor siert, verzekert de kunstenaar dat het is geweest als het vinden van de ideale plek voor het werk.